sisto
Latín
| sistō | |
| clásico (AFI) | [ˈsɪs.to:] |
| rima | is.to |
Etimología
Del protoitálico *s(t)i-sta/o-, y este del protoindoeuropeo *sti-sth₂-[1]. Compárese el sánscrito तिष्ठति (tíṣṭhati) ("estar parado"), el avéstico clásico hištaiti ("estar parado"), el griego antiguo ἵστημι (hístēmi) ("estar parado") y el prusiano antiguo aištatã ("estar parado").[1]
→ stō
Verbo transitivo
presente activo sistō, presente infinitivo sistere, perfecto activo stitī o stetī, supino statum.
- 1
- Establecer, poner, apostar.
- 3
- Fijar, determinar, detener.
Conjugación
Flexión de sistōtercera conjugación, perfecto con reduplicación
| indicativo | singular | plural | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| primera | segunda | tercera | primera | segunda | tercera | ||
| activo | presente | sistō | sistis | sistit | sistimus | sistitis | sistunt |
| imperfecto | sistēbam | sistēbās | sistēbat | sistēbāmus | sistēbātis | sistēbant | |
| futuro | sistam | sistēs | sistet | sistēmus | sistētis | sistent | |
| perfecto | stitī | stitistī | stitit | stitimus | stitistis | stitērunt, stitēre | |
| pluscuamperfecto | stiteram | stiterās | stiterat | stiterāmus | stiterātis | stiterant | |
| futuro perfecto | stiterō | stiteris | stiterit | stiterimus | stiteritis | stiterint | |
| pasivo | presente | sistor | sisteris, sistere |
sistitur | sistimur | sistiminī | sistuntur |
| imperfecto | sistēbar | sistēbāris, sistēbāre |
sistēbātur | sistēbāmur | sistēbāminī | sistēbantur | |
| futuro | sistar | sistēris, sistēre |
sistētur | sistēmur | sistēminī | sistentur | |
| perfecto | status -a, -um sum (part. perf. seguido del presente indicativo de sum) | ||||||
| pluscuamperfecto | status -a, -um eram (part. perf. seguido del imperfecto indicativo de sum) | ||||||
| futuro perfecto | status -a, -um erō (part. perf. seguido del futuro indicativo de sum) | ||||||
| subjuntivo | singular | plural | |||||
| primera | segunda | tercera | primera | segunda | tercera | ||
| activo | presente | sistam | sistās | sistat | sistāmus | sistātis | sistant |
| imperfecto | sisterem | sisterēs | sisteret | sisterēmus | sisterētis | sisterent | |
| perfecto | stiterim | stiterīs | stiterit | stiterīmus | stiterītis | stiterint | |
| pluscuamperfecto | stitissem | stitissēs | stitisset | stitissēmus | stitissētis | stitissent | |
| pasivo | presente | sistar | sistāris, sistāre |
sistātur | sistāmur | sistāminī | sistantur |
| imperfecto | sisterer | sisterēris, sisterēre |
sisterētur | sisterēmur | sisterēminī | sisterentur | |
| perfecto | status -a, -um sim (part. perf. seguido del presente subjuntivo de sum) | ||||||
| pluscuamperfecto | status -a, -um essem (part. perf. seguido del imperfecto subjuntivo de sum) | ||||||
| imperativos | activo | pasivo | |||||
| presente (2ª persona) |
futuro (2ª persona) |
futuro (3ª persona) |
presente (2ª persona) |
futuro (2ª persona) |
futuro (3ª persona) | ||
| singular | siste | sistitō | sistitō | sistere | sistitor | sistitor | |
| plural | sistite | sistitōte | sistuntō | sistiminī | — | sistuntor | |
| presente | perfecto | futuro | presente | perfecto | futuro | ||
| infinitivos | sistere | stitisse | statūrus -a,-um esse | sistī | status -a,-um esse | statum īrī | |
| participios | sistēns (sistentis) |
— | statūrus -a,-um | — | status -a,-um | — | |
| gerundio | gerundivo | supino | |||||
| acusativo | genitivo | dativo/ablativo | acusativo | dativo/ablativo | |||
| sistendum | sistendī | sistendō | sistendus -a,-um | statum | statū | ||
Flexión de sistōtercera conjugación, perfecto con reduplicación, intransitivo
| indicativo | singular | plural | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| primera | segunda | tercera | primera | segunda | tercera | ||
| activo | presente | sistō | sistis | sistit | sistimus | sistitis | sistunt |
| imperfecto | sistēbam | sistēbās | sistēbat | sistēbāmus | sistēbātis | sistēbant | |
| futuro | sistam | sistēs | sistet | sistēmus | sistētis | sistent | |
| perfecto | stitī | stitistī | stitit | stitimus | stitistis | stitērunt, stitēre | |
| pluscuamperfecto | stiteram | stiterās | stiterat | stiterāmus | stiterātis | stiterant | |
| futuro perfecto | stiterō | stiteris | stiterit | stiterimus | stiteritis | stiterint | |
| pasivo | presente | — | — | sistitur | — | — | — |
| imperfecto | — | — | sistēbātur | — | — | — | |
| futuro | — | — | sistētur | — | — | — | |
| perfecto | statum* est (part. perf. nom. sg. neutro seguido de la 3.pers.sg. del presente indicativo de sum) | ||||||
| pluscuamperfecto | statum* erat (part. perf. nom. sg. neutro seguido de la 3.pers.sg. del presente indicativo de sum) | ||||||
| futuro perfecto | statum* erit (part. perf. nom. sg. neutro seguido de la 3.pers.sg. del presente indicativo de sum) | ||||||
| subjuntivo | singular | plural | |||||
| primera | segunda | tercera | primera | segunda | tercera | ||
| activo | presente | sistam | sistās | sistat | sistāmus | sistātis | sistant |
| imperfecto | sisterem | sisterēs | sisteret | sisterēmus | sisterētis | sisterent | |
| perfecto | stiterim | stiterīs | stiterit | stiterīmus | stiterītis | stiterint | |
| pluscuamperfecto | stitissem | stitissēs | stitisset | stitissēmus | stitissētis | stitissent | |
| pasivo | presente | — | — | sistātur | — | — | — |
| imperfecto | — | — | sisterētur | — | — | — | |
| perfecto | statum* sit (part. perf. nom. sg. neutro seguido de la 3.pers.sg. del presente indicativo de sum) | ||||||
| pluscuamperfecto | statum* esset (part. perf. nom. sg. neutro seguido de la 3.pers.sg. del presente indicativo de sum) | ||||||
| imperativos | activo | pasivo | |||||
| presente (2ª persona) |
futuro (2ª persona) |
futuro (3ª persona) |
presente (2ª persona) |
futuro (2ª persona) |
futuro (3ª persona) | ||
| singular | siste | sistitō | sistitō | — | — | — | |
| plural | sistite | sistitōte | sistuntō | — | — | — | |
| presente | perfecto | futuro | presente | perfecto | futuro | ||
| infinitivos | sistere | stitisse | statūrus -a,-um esse | — | — | — | |
| participios | sistēns (sistentis) |
— | statūrus -a,-um | — | statum* | — | |
| gerundio | gerundivo | supino | |||||
| acusativo | genitivo | dativo/ablativo | acusativo | dativo/ablativo | |||
| sistendum | sistendī | sistendō | sistendum* | statum | statū | ||
| * Verbos intransitivos o verbos usados intransitivamente solo emplean el participio perfecto pasivo y el gerundivo en construcciones impersonales en el nominativo singular neutro. | |||||||
Referencias y notas
- de Vaan, Michiel (2008) Etymological Dictionary of Latin and the Other Italic Languages. Leiden: Brill, p. 567. ISBN 978-90-04-16797-1
Este artículo ha sido escrito por Wiktionary. El texto está disponible bajo la licencia Creative Commons - Atribución - CompartirIgual. Pueden aplicarse cláusulas adicionales a los archivos multimedia.