andarse
Español
| andarse | |
| pronunciación (AFI) | [anˈdaɾ.se] |
| silabación | an-dar-se |
| acentuación | llana |
| longitud silábica | trisílaba |
| rima | aɾ.se |
Etimología
De andar con el pronombre reflexivo átono.
Verbo pronominal
Conjugación
| Formas no personales | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Simples | Compuestas | |||||
| Infinitivo | andarse | haberse andado | ||||
| Gerundio | andándose (o andando) | habiéndose andado | ||||
| Participio | andado | |||||
| Formas personales | ||||||
| número: | singular | plural | ||||
| persona: | primera | segunda | tercera | primera | segunda | tercera |
| Modo indicativo | yo | tú vos |
él / ella usted1 |
nosotros nosotras |
vosotros vosotras |
ellos / ellas ustedes1 |
| Tiempos simples | ||||||
| Presente | me ando | te andastú te andásvos | se anda | nos andamos | os andáis | se andan |
| Pretérito imperfecto o Copretérito (Andrés Bello) | me andaba | te andabas | se andaba | nos andábamos | os andabais | se andaban |
| Pretérito indefinido o Pretérito (Perfecto simple) | me anduve | te anduviste | se anduvo | nos anduvimos | os anduvisteis | se anduvieron |
| Futuro | me andaré | te andarás | se andará | nos andaremos | os andaréis | se andarán |
| Condicional o Pospretérito | me andaría | te andarías | se andaría | nos andaríamos | os andaríais | se andarían |
| Tiempos compuestos | ||||||
| Pretérito perfecto o Antepresente | me he andado | te has andado | se ha andado | nos hemos andado | os habéis andado | se han andado |
| Pretérito pluscuamperfecto o Antecopretérito | me había andado | te habías andado | se había andado | nos habíamos andado | os habíais andado | se habían andado |
| Pretérito anterior o Antepretérito (poco usado) | me hube andado | te hubiste andado | se hubo andado | nos hubimos andado | os hubisteis andado | se hubieron andado |
| Futuro perfecto o Antefuturo | me habré andado | te habrás andado | se habrá andado | nos habremos andado | os habréis andado | se habrán andado |
| Condicional perfecto o Antepospretérito | me habría andado | te habrías andado | se habría andado | nos habríamos andado | os habríais andado | se habrían andado |
| Modo subjuntivo | yo | tú vos2 |
él / ella usted1 |
nosotros nosotras |
vosotros vosotras |
ellos / ellas ustedes1 |
| Tiempos simples | ||||||
| Presente | me ande | te andestú te andésvos2 | se ande | nos andemos | os andéis | se anden |
| Pretérito imperfecto o Pretérito | me anduviera | te anduvieras | se anduviera | nos anduviéramos | os anduvierais | se anduvieran |
| me anduviese | te anduvieses | se anduviese | nos anduviésemos | os anduvieseis | se anduviesen | |
| Futuro (en desuso) | me anduviere | te anduvieres | se anduviere | nos anduviéremos | os anduviereis | se anduvieren |
| Tiempos compuestos | ||||||
| Pretérito perfecto o Antepresente | me haya andado | te hayastú andado te hayásvos2 andado | se haya andado | nos hayamos andado | os hayáis andado | se hayan andado |
| Pretérito pluscuamperfecto o Antepretérito | me hubiera andado | te hubieras andado | se hubiera andado | nos hubiéramos andado | os hubierais andado | se hubieran andado |
| me hubiese andado | te hubieses andado | se hubiese andado | nos hubiésemos andado | os hubieseis andado | se hubiesen andado | |
| Futuro o Antefuturo (en desuso) | me hubiere andado | te hubieres andado | se hubiere andado | nos hubiéremos andado | os hubiereis andado | se hubieren andado |
| Modo imperativo | tú vos |
usted1 | nosotros nosotras |
vosotros vosotras |
ustedes1 | |
| Afirmativo | ándatetú andatevos |
ándese | andémonos | andaos | ándense | |
| Negativo | Se emplea el presente del modo subjuntivo | |||||
| 1 Usted y ustedes son pronombres de segunda persona, pero emplean las formas verbales de la tercera. 2 Las formas de «vos» varían en diversas zonas de América. El voseo rioplatense prefiere para el subjuntivo las formas de «tú». | ||||||
| Las irregularidades se marcan en negrita. | ||||||
Existe una tendencia generalizada entre los hablantes de regularizar el verbo andar:[2][3]
| Formas no personales | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Simples | Compuestas | |||||
| Infinitivo | andarse | haberse andado | ||||
| Gerundio | andándose (o andando) | habiéndose andado | ||||
| Participio | andado | |||||
| Formas personales | ||||||
| número: | singular | plural | ||||
| persona: | primera | segunda | tercera | primera | segunda | tercera |
| Modo indicativo | yo | tú vos |
él / ella usted1 |
nosotros nosotras |
vosotros vosotras |
ellos / ellas ustedes1 |
| Tiempos simples | ||||||
| Presente | me ando | te andastú te andásvos | se anda | nos andamos | os andáis | se andan |
| Pretérito imperfecto o Copretérito (Andrés Bello) | me andaba | te andabas | se andaba | nos andábamos | os andabais | se andaban |
| Pretérito indefinido o Pretérito (Perfecto simple) | me andé | te andaste | se andó | nos andamos | os andasteis | se andaron |
| Futuro | me andaré | te andarás | se andará | nos andaremos | os andaréis | se andarán |
| Condicional o Pospretérito | me andaría | te andarías | se andaría | nos andaríamos | os andaríais | se andarían |
| Tiempos compuestos | ||||||
| Pretérito perfecto o Antepresente | me he andado | te has andado | se ha andado | nos hemos andado | os habéis andado | se han andado |
| Pretérito pluscuamperfecto o Antecopretérito | me había andado | te habías andado | se había andado | nos habíamos andado | os habíais andado | se habían andado |
| Pretérito anterior o Antepretérito (poco usado) | me hube andado | te hubiste andado | se hubo andado | nos hubimos andado | os hubisteis andado | se hubieron andado |
| Futuro perfecto o Antefuturo | me habré andado | te habrás andado | se habrá andado | nos habremos andado | os habréis andado | se habrán andado |
| Condicional perfecto o Antepospretérito | me habría andado | te habrías andado | se habría andado | nos habríamos andado | os habríais andado | se habrían andado |
| Modo subjuntivo | yo | tú vos2 |
él / ella usted1 |
nosotros nosotras |
vosotros vosotras |
ellos / ellas ustedes1 |
| Tiempos simples | ||||||
| Presente | me ande | te andestú te andésvos2 | se ande | nos andemos | os andéis | se anden |
| Pretérito imperfecto o Pretérito | me andara | te andaras | se andara | nos andáramos | os andarais | se andaran |
| me andase | te andases | se andase | nos andásemos | os andaseis | se andasen | |
| Futuro (en desuso) | me andare | te andares | se andare | nos andáremos | os andareis | se andaren |
| Tiempos compuestos | ||||||
| Pretérito perfecto o Antepresente | me haya andado | te hayastú andado te hayásvos2 andado | se haya andado | nos hayamos andado | os hayáis andado | se hayan andado |
| Pretérito pluscuamperfecto o Antepretérito | me hubiera andado | te hubieras andado | se hubiera andado | nos hubiéramos andado | os hubierais andado | se hubieran andado |
| me hubiese andado | te hubieses andado | se hubiese andado | nos hubiésemos andado | os hubieseis andado | se hubiesen andado | |
| Futuro o Antefuturo (en desuso) | me hubiere andado | te hubieres andado | se hubiere andado | nos hubiéremos andado | os hubiereis andado | se hubieren andado |
| Modo imperativo | tú vos |
usted1 | nosotros nosotras |
vosotros vosotras |
ustedes1 | |
| Afirmativo | ándatetú andatevos |
ándese | andémonos | andaos | ándense | |
| Negativo | Se emplea el presente del modo subjuntivo | |||||
| 1 Usted y ustedes son pronombres de segunda persona, pero emplean las formas verbales de la tercera. 2 Las formas de «vos» varían en diversas zonas de América. El voseo rioplatense prefiere para el subjuntivo las formas de «tú». | ||||||
Véase también
- andar (otras acepciones)
Traducciones
|
|
Referencias y notas
- «andar», Diccionario de la lengua española (2001), 22.ª ed., Madrid: Real Academia Española, Asociación de Academias de la Lengua Española y Espasa.
- El mundo 21 hispano. Heinle Cengage Learning. 2014.
- ‘Andó’ y el doloroso camino a la regularidad. eldiario.es. 4 de diciembre de 2017.
Este artículo ha sido escrito por Wiktionary. El texto está disponible bajo la licencia Creative Commons - Atribución - CompartirIgual. Pueden aplicarse cláusulas adicionales a los archivos multimedia.