amutun

Mapuche

amutun
pronunciación (AFI) [a.muˈtun]

Etimología

de amun, "ir", y el sufijo verbal -tu.

Verbo

1
Irse de vuelta, volver, regresar.

Conjugación

Raíz: amutu-
Formas no finitas
-n -lu -am
amutun amutulu amutuam
-n con negación -lu con negación -am con negación
amutunun amutunulu amutunuam
-wma -el -yüm
amutuwma amutuel amutuyüm
-wma con negación -el con negación -yüm con negación
amutunuwma amutunuel amutunuyüm
Formas finitas
número singular dual plural
persona primera segunda tercera primera segunda tercera primera segunda tercera
Modo real iñche eymi fey iñchiw eymu fey engu* iñchiñ eymün fey engün*
No futuro Afirmativo amutun amutuymiamutuy amutuyu amutuymuamutuy engu, amutuyngu amutuiñ amutuymünamutuy engün, amutuyngün
Negativo amutulan amutulaymiamutulay amutulayu amutulaymuamutulay engu, amutulayngu amutulaiñ amutulaymünamutulay engün, amutulayngün
Futuro Afirmativo amutuan amutuaymiamutuay amutuayu amutuaymuamutuay engu, amutuayngu amutuaiñ amutuaymünamutuay engün, amutuayngün
Negativo amutulayan amutulayaymiamutulayay amutulayayu amutulayaymuamutulayay engu, amutulayayngu amutulayaiñ amutulayaymünamutulayay engün, amutulayayngün
Modo hipotético iñche eymi fey iñchiw eymu fey engu* iñchiñ eymün fey engün*
No futuro Afirmativo amutuli amutulmiamutule amutuliyu amutulmuamutule engu, amutuleyengu amutuliyiñ amutulmünamutule engün, amutuleyengün
Negativo amutunuli amutunulmiamutunule amutunuliyu amutunulmuamutunule engu, amutunuleyengu amutunuliyiñ amutunulmünamutunule engün, amutunuleyengün
Futuro Afirmativo amutuali amutualmiamutuale amutualiyu amutualmuamutuale engu, amutualeyengu amutualiyiñ amutualmünamutuale engün, amutualeyengün
Negativo amutunuali amutunualmiamutunuale amutunualiyu amutunualmuamutunuale engu, amutunualeyengu amutunualiñ amutunualmünamutunuale engün, amutunualeyengün
Modo volitivo iñche eymi fey iñchiw eymu fey engu* iñchiñ eymün fey engün*
Afirmativo amutuchi amutungeamutupe amutuayu amutumuamutupe engu, amutupeyengu amutuaiñ amutumünamutupe engün, amutupeyengün
Negativo amutukilchi, amutukinulchi, amutukili amutukilnge, amutukinulnge, amutukilmiamutukilpe, amutukinulpe, amutukile amutukiliyu, amutukinuliyu, amutulayayu amutukilmu, amutukinulmuamutukilpe engu, amutukilpeyengu, amutukinulpe engu, amutukinulpey amutukiliyiñ, amutukinuliyiñ, amutulayaiñ amutukilmün, amutukinulmünamutukilpe engün, amutukilpeyengün, amutukinulpe engün, amutukinulpeyengün
* También se usan fey y sus conjugaciones

Referencias y notas

    Este artículo ha sido escrito por Wiktionary. El texto está disponible bajo la licencia Creative Commons - Atribución - CompartirIgual. Pueden aplicarse cláusulas adicionales a los archivos multimedia.