tralkatun
Mapuche (Alfabeto Unificado)
| tralkatun | |
| central (AFI) | [ʈ͡ʂal.ka.tun] |
| periférico (AFI) | [ʈ͡ʂal.ka.tun] |
| chesüngun (AFI) | [ʈ͡ʂal.ka.tun] |
| silabación | tral-ka-tun |
| grafías alternativas | xalkatun[1], txalkatun[2] |
Verbo
- 1
- Dispararse un arma de fuego.
- Sinónimo: tralkan.
- 2
- Disparar con un arma de fuego.
- Sinónimo: tralkan.
Conjugación
| Formas no finitas | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| -n | -lu | -am | ||||||||
| tralkatun | tralkatulu | tralkatuam | ||||||||
| -n con negación | -lu con negación | -am con negación | ||||||||
| tralkatunun | tralkatunulu | tralkatunuam | ||||||||
| -wma | -el | -yüm | ||||||||
| tralkatuwma | tralkatuel | tralkatuyüm | ||||||||
| -wma con negación | -el con negación | -yüm con negación | ||||||||
| tralkatunuwma | tralkatunuel | tralkatunuyüm | ||||||||
| Formas finitas | ||||||||||
| número | singular | dual | plural | |||||||
| persona | primera | segunda | tercera | primera | segunda | tercera | primera | segunda | tercera | |
| Modo real | iñche | eymi | fey | iñchiw | eymu | fey engu* | iñchiñ | eymün | fey engün* | |
| No futuro | Afirmativo | tralkatun | tralkatuymi | tralkatuy | tralkatuyu | tralkatuymu | tralkatuy engu, tralkatuyngu | tralkatuiñ | tralkatuymün | tralkatuy engün, tralkatuyngün |
| Negativo | tralkatulan | tralkatulaymi | tralkatulay | tralkatulayu | tralkatulaymu | tralkatulay engu, tralkatulayngu | tralkatulaiñ | tralkatulaymün | tralkatulay engün, tralkatulayngün | |
| Futuro | Afirmativo | tralkatuan | tralkatuaymi | tralkatuay | tralkatuayu | tralkatuaymu | tralkatuay engu, tralkatuayngu | tralkatuaiñ | tralkatuaymün | tralkatuay engün, tralkatuayngün |
| Negativo | tralkatulayan | tralkatulayaymi | tralkatulayay | tralkatulayayu | tralkatulayaymu | tralkatulayay engu, tralkatulayayngu | tralkatulayaiñ | tralkatulayaymün | tralkatulayay engün, tralkatulayayngün | |
| Modo hipotético | iñche | eymi | fey | iñchiw | eymu | fey engu* | iñchiñ | eymün | fey engün* | |
| No futuro | Afirmativo | tralkatuli | tralkatulmi | tralkatule | tralkatuliyu | tralkatulmu | tralkatule engu, tralkatuleyengu | tralkatuliyiñ | tralkatulmün | tralkatule engün, tralkatuleyengün |
| Negativo | tralkatunuli | tralkatunulmi | tralkatunule | tralkatunuliyu | tralkatunulmu | tralkatunule engu, tralkatunuleyengu | tralkatunuliyiñ | tralkatunulmün | tralkatunule engün, tralkatunuleyengün | |
| Futuro | Afirmativo | tralkatuali | tralkatualmi | tralkatuale | tralkatualiyu | tralkatualmu | tralkatuale engu, tralkatualeyengu | tralkatualiyiñ | tralkatualmün | tralkatuale engün, tralkatualeyengün |
| Negativo | tralkatunuali | tralkatunualmi | tralkatunuale | tralkatunualiyu | tralkatunualmu | tralkatunuale engu, tralkatunualeyengu | tralkatunualiñ | tralkatunualmün | tralkatunuale engün, tralkatunualeyengün | |
| Modo volitivo | iñche | eymi | fey | iñchiw | eymu | fey engu* | iñchiñ | eymün | fey engün* | |
| Afirmativo | tralkatuchi | tralkatunge | tralkatupe | tralkatuayu | tralkatumu | tralkatupe engu, tralkatupeyengu | tralkatuaiñ | tralkatumün | tralkatupe engün, tralkatupeyengün | |
| Negativo | tralkatukilchi, tralkatukinulchi, tralkatukili | tralkatukilnge, tralkatukinulnge, tralkatukilmi | tralkatukilpe, tralkatukinulpe, tralkatukile | tralkatukiliyu, tralkatukinuliyu, tralkatulayayu | tralkatukilmu, tralkatukinulmu | tralkatukilpe engu, tralkatukilpeyengu, tralkatukinulpe engu, tralkatukinulpey | tralkatukiliyiñ, tralkatukinuliyiñ, tralkatulayaiñ | tralkatukilmün, tralkatukinulmün | tralkatukilpe engün, tralkatukilpeyengün, tralkatukinulpe engün, tralkatukinulpeyengün | |
| * También se usan fey y sus conjugaciones | ||||||||||
Referencias y notas
- Grafemario Raguileo
- Grafemario Azümchefe
Este artículo ha sido escrito por Wiktionary. El texto está disponible bajo la licencia Creative Commons - Atribución - CompartirIgual. Pueden aplicarse cláusulas adicionales a los archivos multimedia.