anümkan
Mapuche (Alfabeto Unificado, Grafemario Azümchefe)
| anümkan | |
| pronunciación (AFI) | [a.nɘmˈkan] |
| grafías alternativas | anvmkan[1] |
Verbo
- 1
- Plantar, hacer una plantación.
- Derivado: anümka.
- 2
- Sembrar.
- Relacionados: ngaṉün, ngüdüfün, tükun.
Conjugación
| Formas no finitas | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| -n | -lu | -am | ||||||||
| anümkan | anümkalu | anümkayam | ||||||||
| -n con negación | -lu con negación | -am con negación | ||||||||
| anümkanun | anümkanulu | anümkanuam | ||||||||
| -wma | -el | -yüm | ||||||||
| anümkawma | anümkael | anümkayüm | ||||||||
| -wma con negación | -el con negación | -yüm con negación | ||||||||
| anümkanuwma | anümkanuel | anümkanuyüm | ||||||||
| Formas finitas | ||||||||||
| número | singular | dual | plural | |||||||
| persona | primera | segunda | tercera | primera | segunda | tercera | primera | segunda | tercera | |
| Modo real | iñche | eymi | fey | iñchiw | eymu | fey engu* | iñchiñ | eymün | fey engün* | |
| No futuro | Afirmativo | anümkan | anümkaymi | anümkay | anümkayu | anümkaymu | anümkay engu, anümkayngu | anümkaiñ | anümkaymün | anümkay engün, anümkayngün |
| Negativo | anümkalan | anümkalaymi | anümkalay | anümkalayu | anümkalaymu | anümkalay engu, anümkalayngu | anümkalaiñ | anümkalaymün | anümkalay engün, anümkalayngün | |
| Futuro | Afirmativo | anümkayan | anümkayaymi | anümkayay | anümkayayu | anümkayaymu | anümkayay engu, anümkayayngu | anümkayaiñ | anümkayaymün | anümkayay engün, anümkayayngün |
| Negativo | anümkalayan | anümkalayaymi | anümkalayay | anümkalayayu | anümkalayaymu | anümkalayay engu, anümkalayayngu | anümkalayaiñ | anümkalayaymün | anümkalayay engün, anümkalayayngün | |
| Modo hipotético | iñche | eymi | fey | iñchiw | eymu | fey engu* | iñchiñ | eymün | fey engün* | |
| No futuro | Afirmativo | anümkali | anümkalmi | anümkale | anümkaliyu | anümkalmu | anümkale engu, anümkaleyengu | anümkaliyiñ | anümkalmün | anümkale engün, anümkaleyengün |
| Negativo | anümkanuli | anümkanulmi | anümkanule | anümkanuliyu | anümkanulmu | anümkanule engu, anümkanuleyengu | anümkanuliyiñ | anümkanulmün | anümkanule engün, anümkanuleyengün | |
| Futuro | Afirmativo | anümkayali | anümkayalmi | anümkayale | anümkayaliyu | anümkayalmu | anümkayale engu, anümkayaleyengu | anümkayaliyiñ | anümkayalmün | anümkayale engün, anümkayaleyengün |
| Negativo | anümkanuali | anümkanualmi | anümkanuale | anümkanualiyu | anümkanualmu | anümkanuale engu, anümkanualeyengu | anümkanualiñ | anümkanualmün | anümkanuale engün, anümkanualeyengün | |
| Modo volitivo | iñche | eymi | fey | iñchiw | eymu | fey engu* | iñchiñ | eymün | fey engün* | |
| Afirmativo | anümkachi | anümkange | anümkape | anümkayayu | anümkamu | anümkape engu, anümkapeyengu | anümkayaiñ | anümkamün | anümkape engün, anümkapeyengün | |
| Negativo | anümkakilchi, anümkakinulchi, anümkakili | anümkakilnge, anümkakinulnge, anümkakilmi | anümkakilpe, anümkakinulpe, anümkakile | anümkakiliyu, anümkakinuliyu, anümkalayayu | anümkakilmu, anümkakinulmu | anümkakilpe engu, anümkakilpeyengu, anümkakinulpe engu, anümkakinulpey | anümkakiliyiñ, anümkakinuliyiñ, anümkalayaiñ | anümkakilmün, anümkakinulmün | anümkakilpe engün, anümkakilpeyengün, anümkakinulpe engün, anümkakinulpeyengün | |
| * También se usan fey y sus conjugaciones | ||||||||||
Referencias y notas
- grafemario Raguileo
Este artículo ha sido escrito por Wiktionary. El texto está disponible bajo la licencia Creative Commons - Atribución - CompartirIgual. Pueden aplicarse cláusulas adicionales a los archivos multimedia.