wangkün

Mapuche

wangkün
pronunciación (AFI) [waŋˈkɨn]
grafías alternativas wagkün[1], wagkvn[2]

Etimología

Onomatopéyica

Verbo

1
Ladrar.

Conjugación

Raíz: wangkü-
Formas no finitas
-n -lu -am
wangkün wangkülu wangküam
-n con negación -lu con negación -am con negación
wangkünun wangkünulu wangkünuam
-wma -el -yüm
wangküwma wangküel wangküyüm
-wma con negación -el con negación -yüm con negación
wangkünuwma wangkünuel wangkünuyüm
Formas finitas
número singular dual plural
persona primera segunda tercera primera segunda tercera primera segunda tercera
Modo real iñche eymi fey iñchiw eymu fey engu* iñchiñ eymün fey engün*
No futuro Afirmativo wangkün wangküymiwangküy wangküyu wangküymuwangküy engu, wangküyngu wangküiñ wangküymünwangküy engün, wangküyngün
Negativo wangkülan wangkülaymiwangkülay wangkülayu wangkülaymuwangkülay engu, wangkülayngu wangkülaiñ wangkülaymünwangkülay engün, wangkülayngün
Futuro Afirmativo wangküan wangküaymiwangküay wangküayu wangküaymuwangküay engu, wangküayngu wangküaiñ wangküaymünwangküay engün, wangküayngün
Negativo wangkülayan wangkülayaymiwangkülayay wangkülayayu wangkülayaymuwangkülayay engu, wangkülayayngu wangkülayaiñ wangkülayaymünwangkülayay engün, wangkülayayngün
Modo hipotético iñche eymi fey iñchiw eymu fey engu* iñchiñ eymün fey engün*
No futuro Afirmativo wangküli wangkülmiwangküle wangküliyu wangkülmuwangküle engu, wangküleyengu wangküliyiñ wangkülmünwangküle engün, wangküleyengün
Negativo wangkünuli wangkünulmiwangkünule wangkünuliyu wangkünulmuwangkünule engu, wangkünuleyengu wangkünuliyiñ wangkünulmünwangkünule engün, wangkünuleyengün
Futuro Afirmativo wangküali wangküalmiwangküale wangküaliyu wangküalmuwangküale engu, wangküaleyengu wangküaliyiñ wangküalmünwangküale engün, wangküaleyengün
Negativo wangkünuali wangkünualmiwangkünuale wangkünualiyu wangkünualmuwangkünuale engu, wangkünualeyengu wangkünualiñ wangkünualmünwangkünuale engün, wangkünualeyengün
Modo volitivo iñche eymi fey iñchiw eymu fey engu* iñchiñ eymün fey engün*
Afirmativo wangküchi wangküngewangküpe wangküayu wangkümuwangküpe engu, wangküpeyengu wangküaiñ wangkümünwangküpe engün, wangküpeyengün
Negativo wangkükilchi, wangkükinulchi, wangkükili wangkükilnge, wangkükinulnge, wangkükilmiwangkükilpe, wangkükinulpe, wangkükile wangkükiliyu, wangkükinuliyu, wangkülayayu wangkükilmu, wangkükinulmuwangkükilpe engu, wangkükilpeyengu, wangkükinulpe engu, wangkükinulpey wangkükiliyiñ, wangkükinuliyiñ, wangkülayaiñ wangkükilmün, wangkükinulmünwangkükilpe engün, wangkükilpeyengün, wangkükinulpe engün, wangkükinulpeyengün
* También se usan fey y sus conjugaciones

Referencias y notas

  1. grafemario Azümchefe
  2. grafemario Raguileo
Este artículo ha sido escrito por Wiktionary. El texto está disponible bajo la licencia Creative Commons - Atribución - CompartirIgual. Pueden aplicarse cláusulas adicionales a los archivos multimedia.