trekan
Mapuche (Alfabeto Unificado)
Parte de la Lista Swadesh.
trekan | |
central (AFI) | [ʈ͡ʂe.kan] |
periférico (AFI) | [ʈ͡ʂe.kan] |
chesüngun (AFI) | [ʈ͡ʂe.kan] |
silabación | tre-kan |
grafías alternativas | xekan[1], txekan[2] |
Etimología 1
Si puedes, incorpórala: ver cómo.
Verbo
- 1
- Caminar.
Conjugación
Formas no finitas | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
-n | -lu | -am | ||||||||
trekan | trekalu | trekayam | ||||||||
-n con negación | -lu con negación | -am con negación | ||||||||
trekanun | trekanulu | trekanuam | ||||||||
-wma | -el | -yüm | ||||||||
trekawma | trekael | trekayüm | ||||||||
-wma con negación | -el con negación | -yüm con negación | ||||||||
trekanuwma | trekanuel | trekanuyüm | ||||||||
Formas finitas | ||||||||||
número | singular | dual | plural | |||||||
persona | primera | segunda | tercera | primera | segunda | tercera | primera | segunda | tercera | |
Modo real | iñche | eymi | fey | iñchiw | eymu | fey engu* | iñchiñ | eymün | fey engün* | |
No futuro | Afirmativo | trekan | trekaymi | trekay | trekayu | trekaymu | trekay engu, trekayngu | trekaiñ | trekaymün | trekay engün, trekayngün |
Negativo | trekalan | trekalaymi | trekalay | trekalayu | trekalaymu | trekalay engu, trekalayngu | trekalaiñ | trekalaymün | trekalay engün, trekalayngün | |
Futuro | Afirmativo | trekayan | trekayaymi | trekayay | trekayayu | trekayaymu | trekayay engu, trekayayngu | trekayaiñ | trekayaymün | trekayay engün, trekayayngün |
Negativo | trekalayan | trekalayaymi | trekalayay | trekalayayu | trekalayaymu | trekalayay engu, trekalayayngu | trekalayaiñ | trekalayaymün | trekalayay engün, trekalayayngün | |
Modo hipotético | iñche | eymi | fey | iñchiw | eymu | fey engu* | iñchiñ | eymün | fey engün* | |
No futuro | Afirmativo | trekali | trekalmi | trekale | trekaliyu | trekalmu | trekale engu, trekaleyengu | trekaliyiñ | trekalmün | trekale engün, trekaleyengün |
Negativo | trekanuli | trekanulmi | trekanule | trekanuliyu | trekanulmu | trekanule engu, trekanuleyengu | trekanuliyiñ | trekanulmün | trekanule engün, trekanuleyengün | |
Futuro | Afirmativo | trekayali | trekayalmi | trekayale | trekayaliyu | trekayalmu | trekayale engu, trekayaleyengu | trekayaliyiñ | trekayalmün | trekayale engün, trekayaleyengün |
Negativo | trekanuali | trekanualmi | trekanuale | trekanualiyu | trekanualmu | trekanuale engu, trekanualeyengu | trekanualiñ | trekanualmün | trekanuale engün, trekanualeyengün | |
Modo volitivo | iñche | eymi | fey | iñchiw | eymu | fey engu* | iñchiñ | eymün | fey engün* | |
Afirmativo | trekachi | trekange | trekape | trekayayu | trekamu | trekape engu, trekapeyengu | trekayaiñ | trekamün | trekape engün, trekapeyengün | |
Negativo | trekakilchi, trekakinulchi, trekakili | trekakilnge, trekakinulnge, trekakilmi | trekakilpe, trekakinulpe, trekakile | trekakiliyu, trekakinuliyu, trekalayayu | trekakilmu, trekakinulmu | trekakilpe engu, trekakilpeyengu, trekakinulpe engu, trekakinulpey | trekakiliyiñ, trekakinuliyiñ, trekalayaiñ | trekakilmün, trekakinulmün | trekakilpe engün, trekakilpeyengün, trekakinulpe engün, trekakinulpeyengün | |
* También se usan fey y sus conjugaciones |
Referencias y notas
- grafemario Raguileo
- grafemario Azümchefe
Este artículo ha sido escrito por Wiktionary. El texto está disponible bajo la licencia Creative Commons - Atribución - CompartirIgual. Pueden aplicarse cláusulas adicionales a los archivos multimedia.