kewan
Mapuche
| kewan | |
| pronunciación (AFI) | [keˈwan] |
Etimología
Si puedes, incorpórala: ver cómo
Conjugación
| Formas no finitas | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| -n | -lu | -am | ||||||||
| kewan | kewalu | kewayam | ||||||||
| -n con negación | -lu con negación | -am con negación | ||||||||
| kewanun | kewanulu | kewanuam | ||||||||
| -wma | -el | -yüm | ||||||||
| kewawma | kewael | kewayüm | ||||||||
| -wma con negación | -el con negación | -yüm con negación | ||||||||
| kewanuwma | kewanuel | kewanuyüm | ||||||||
| Formas finitas | ||||||||||
| número | singular | dual | plural | |||||||
| persona | primera | segunda | tercera | primera | segunda | tercera | primera | segunda | tercera | |
| Modo real | iñche | eymi | fey | iñchiw | eymu | fey engu* | iñchiñ | eymün | fey engün* | |
| No futuro | Afirmativo | kewan | kewaymi | keway | kewayu | kewaymu | keway engu, kewayngu | kewaiñ | kewaymün | keway engün, kewayngün |
| Negativo | kewalan | kewalaymi | kewalay | kewalayu | kewalaymu | kewalay engu, kewalayngu | kewalaiñ | kewalaymün | kewalay engün, kewalayngün | |
| Futuro | Afirmativo | kewayan | kewayaymi | kewayay | kewayayu | kewayaymu | kewayay engu, kewayayngu | kewayaiñ | kewayaymün | kewayay engün, kewayayngün |
| Negativo | kewalayan | kewalayaymi | kewalayay | kewalayayu | kewalayaymu | kewalayay engu, kewalayayngu | kewalayaiñ | kewalayaymün | kewalayay engün, kewalayayngün | |
| Modo hipotético | iñche | eymi | fey | iñchiw | eymu | fey engu* | iñchiñ | eymün | fey engün* | |
| No futuro | Afirmativo | kewali | kewalmi | kewale | kewaliyu | kewalmu | kewale engu, kewaleyengu | kewaliyiñ | kewalmün | kewale engün, kewaleyengün |
| Negativo | kewanuli | kewanulmi | kewanule | kewanuliyu | kewanulmu | kewanule engu, kewanuleyengu | kewanuliyiñ | kewanulmün | kewanule engün, kewanuleyengün | |
| Futuro | Afirmativo | kewayali | kewayalmi | kewayale | kewayaliyu | kewayalmu | kewayale engu, kewayaleyengu | kewayaliyiñ | kewayalmün | kewayale engün, kewayaleyengün |
| Negativo | kewanuali | kewanualmi | kewanuale | kewanualiyu | kewanualmu | kewanuale engu, kewanualeyengu | kewanualiñ | kewanualmün | kewanuale engün, kewanualeyengün | |
| Modo volitivo | iñche | eymi | fey | iñchiw | eymu | fey engu* | iñchiñ | eymün | fey engün* | |
| Afirmativo | kewachi | kewange | kewape | kewayayu | kewamu | kewape engu, kewapeyengu | kewayaiñ | kewamün | kewape engün, kewapeyengün | |
| Negativo | kewakilchi, kewakinulchi, kewakili | kewakilnge, kewakinulnge, kewakilmi | kewakilpe, kewakinulpe, kewakile | kewakiliyu, kewakinuliyu, kewalayayu | kewakilmu, kewakinulmu | kewakilpe engu, kewakilpeyengu, kewakinulpe engu, kewakinulpey | kewakiliyiñ, kewakinuliyiñ, kewalayaiñ | kewakilmün, kewakinulmün | kewakilpe engün, kewakilpeyengün, kewakinulpe engün, kewakinulpeyengün | |
| * También se usan fey y sus conjugaciones | ||||||||||
Referencias y notas
- Augusta, Félix José (1916). Diccionario Araucano-Español y Español-Araucano. Tomo primero (pdf), Santiago: Universitaria, 291. Consultado el 22-nov.-2010.
Este artículo ha sido escrito por Wiktionary. El texto está disponible bajo la licencia Creative Commons - Atribución - CompartirIgual. Pueden aplicarse cláusulas adicionales a los archivos multimedia.